Ostatnie zmiany w przepisach dotyczących prawa budowlanego wprowadziły nowe możliwości dla osób chcących postawić wiatę na swojej działce. Ale jak to zrobić legalnie? Jakie są wymagania i ograniczenia? W tym artykule przyjrzymy się krok po kroku jak wygląda budowa wiaty bez pozwolenia na budowę oraz omówimy różne rodzaje wiat, takie jak wiaty rolnicze, garażowe czy na drewno. Ze względu na fakt zmian przepisów artykuł dotyczy terminu wiata bez pozwolenia 2023.
Budowa wiaty bez pozwolenia – przepisy 2023
Zapewne niejeden właściciel nieruchomości rozważał poprawę funkcjonalności swojej działki poprzez m.in. poprzez dobudowanie niewielkiego budynku gospodarczego. Jedną z popularnych możliwości ze względu na swoją prostotę jest budowa wiaty bez pozwolenia. Prawo budowlane w Polsce zostało znowelizowane w 2020 roku, wprowadzając nowe przepisy dotyczące budowy wiaty bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia o budowie w określonych przypadkach.
Bardzo modne w ostatnim czasie jest definiowanie wszystkich budynków o powierzchni nie przekraczającej 70m2 jako obiekty możliwe do wybudowania na działce, której jesteśmy właścicielami bez pozwolenia na budowę. Zatem wiata 70m2 bez pozwolenia powinna wpisywać się ramy prawne tego ogólnego przepisu. Czy tak jest ? I tak i nie. Precyzyjny przepis, który dotyczy właśnie pojęcia “wiata” jasno określa maksymalną powierzchnię i pozostałe parametry tego czym jest budowa wiaty bez pozwolenia.
Według tych przepisów, nie ma konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę ani zgłaszania budowy dla wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m2, jeżeli znajduje się ona na działce, na której już istnieje budynek mieszkalny lub działka ta jest przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. Budowa wiaty bez pozwolenia nie jest jednak zupełnie dowolne bez ustalonych zasad i pewnych ograniczeń, które należy spełnić.
Warto zaznaczyć, że definicja wiaty nie jest precyzyjnie określona w prawie budowlanym. Brak jednoznacznej definicji wiąże się z koniecznością rozstrzygania przez sąd, czy dany obiekt można zakwalifikować jako wiata czy jako budynek. W praktyce, wiatę można opisać jako lekką konstrukcję, opartą na słupach, z dachem i bez ścian. Więcej na temat definicji tego czy jest obiekt budowlany a czym mała architektura m.in wiata można znaleźć bezpośrednio w artkule 3. Prawo Budowlane. Warto podkreślić brak ścian szczególnie, kiedy właściciel nieruchomości zastanawia się czy wiata może mieć ściany. Istotne jest także to, że budowa wiaty bez pozwolenia powinna zakładać konstrukcję podpartą na słupach, które stanowią podstawowy element konstrukcyjny, wiążący budowlę trwale z gruntem.
Rodzaje wiat, definicje wiaty – rolnicza, garażowa, drewniana, murowana
Ponieważ brak jest jednoznacznej definicji wiaty w prawie budowlanym, sądy administracyjne muszą rozstrzygać sporne przypadki, czy dany obiekt można zakwalifikować jako wiata czy jako budynek. Istnieją jednak pewne cechy, które są uznawane za podstawowe dla wiaty, a są to: posiadanie fundamentów, posiadanie dachu, brak ścian oraz posadowienie na słupach.
Na podstawie powyższych cech można określić, że wiata to lekka konstrukcja, mająca na celu ochronę przed różnymi czynnikami atmosferycznymi. W praktyce, wiata może mieć różne zastosowania, takie jak wiaty rolnicze, wiata garażowa czy na wiata na drewno.
Wiata rolnicza, wiata na drewno
Budowa wiaty bez pozwolenia dla rolnika jest najczęściej wykorzystywana do ochrony sprzętu rolniczego, materiałów lub surowców. Istnieją pewne wymagania dotyczące postawienia wiaty rolniczej bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Przede wszystkim, wiatę o prostej konstrukcji można postawić na działce, na której znajduje się już budynek mieszkalny. Wiata bez pozwolenia dla rolnika ma też pewne ograniczenia. Ograniczeniem jest liczba takich wiat na jednej działce, która nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m2 działki.
Warto zauważyć, że postawienie wiaty na działce rolniczej wymaga wcześniejszego wyłączenia tej działki z produkcji rolnej. Jeśli więc posiadasz grunt rolny i chcesz postawić na nim wiatę, musisz najpierw sprawdzić, czy na danym terenie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego.
Postawienie wiaty na przechowywanie drewna może wymagać spełnienia dodatkowych wymagań związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Według przepisów, składzik drewna musi być oddalony od granicy działki co najmniej o 4 metry lub musi mieć ogniotrwałą przegrodę od strony działki sąsiedniej.
Alternatywą dla wiaty na drewno może być specjalna drewutnia, która jest łatwa w montażu i pomaga w efektywnym przechowywaniu drewna bez konieczności spełniania dodatkowych wymagań przeciwpożarowych.
Wiata garażowa bez pozwolenia
Postawienie wiaty garażowej również może być skomplikowane z powodu określonych warunków usytuowania. Zgodnie z przepisami, stanowiska postojowe, w tym zadaszone garaże wielopoziomowe, powinny być sytuowane na działce budowlanej w odległości nie mniejszej niż 3 metry od granicy tej działki. Istnieją jednak wyjątki od tego wymogu dla niezadaszonych parkingów dla samochodów osobowych w zabudowie jednorodzinnej lub zagrodowej.
Pamiętaj, że miejsca postojowe muszą być usytuowane co najmniej 3 metry od granicy działki i co najmniej 7 metrów od okien sąsiedniego budynku mieszkalnego.
Czy wiata musi być wykonana z konkretnego materiału?
Budowa wiaty bez pozwolenia to tematyka nierozerwalnie związana z technologią i materiałami z jakich zbudowana jest wiata. Nie ma jednak ściśle określonego materiału, z jakiego powinna być wykonana wiata. W przypadku wiat murowanych lub drewnianych, można wybrać dowolny materiał, który spełnia określone wymagania konstrukcyjne i bezpieczeństwa.
Ważne jest jednak, aby każdorazowo ocenić, czy dana konstrukcja kwalifikuje się jako wiata, czy jako budynek. Jeśli wznoszona konstrukcja nie spełnia wymagań wiaty, może być konieczne uzyskanie pozwolenia na budowę.
Podsumowanie – Jaką wiatę bez pozwolenia można postawić?
Jeśli chcesz postawić wiatę na swojej działce, na której już znajduje się budynek mieszkalny lub działka ta jest przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową, możesz to zrobić bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. W przypadku wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m2, nie jest również wymagane zgłoszenie zamiaru budowy.
Należy jednak pamiętać, że budowa wiaty o większej powierzchni lub gdy na działce znajdują się już inne podobne konstrukcje, wymaga zgłoszenia budowy. Przykładowo, jeśli posiadasz działkę o powierzchni 2000 m2, na której znajduje się już altana, składzik na drewno, wiata garażowa i domek na narzędzia, piąty budynek na takiej działce należy zgłosić.
Budowa wiaty bez pozwolenia na budowę jest możliwa w przypadku wiaty o powierzchni do 50 m2, spełniającej odpowiednie wymagania i ograniczenia. Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek może być inny, dlatego przed przystąpieniem do budowy zawsze warto skonsultować się z właściwym urzędem, aby upewnić się co do przepisów i wymagań dotyczących wiaty.
Pamiętaj, że powyższy artykuł stanowi jedynie informacje poglądowe i nie zastępuje porady prawnej. Przed przystąpieniem do budowy wiaty zawsze warto skonsultować się z fachowcem, aby uniknąć nieprzewidzianych problemów związanych z przepisami budowlanymi. Budowa wiaty bez pozwolenia może być ciekawym projektem, który może polepszyć funkcjonalność działki i nawet pomóc w estetyce architektury domu, ale pamiętaj o przestrzeganiu przepisów i zachowaniu bezpieczeństwa.