Styl art deco we wnętrzach

Art Deco to styl sztuk wizualnych, który po raz pierwszy pojawił się we Francji w latach 20-tych i był popularny do lat czterdziestych XX wieku. W aranżacjach wnętrz art deco był inspirowany nowoczesnością, łącząc geometryczne kształty, kanciaste linie i odważne kolory. Art Deco styl jest uważany za jeden z najbardziej znanych nurtów projektowania w XX wieku i nadal cieszy się dużą popularnością. W tym artykule dowiemy się, jak projektować wnętrza w klimacie art deco.

Art Deco oznacza dosłownie sztukę ozdabiania, która cechuję się wyraźnie zaakcentowaną geometrią prostymi i ekspresyjnymi liniami oraz odważniejszą kompozycją kolorów. Ten nurt wnętrzarski to także zamiłowanie do materiałów o ponad przeciętnej jakości – stąd m.in. predylekcje do powierzchni wykończonych na wysoki połysk takich jak chrom, nikiel, lakier, szkło, brąz, złoto, polerowane kamienie naturalne i fornirowane płatami drewna ekskluzywne meble itp. Elementy Art Deco często zawierają także przerysowane wystylizowane wizerunki zwierząt, roślin i ludzi.

Art Deco to styl aranżacji wnętrz, w którym głównym założeniem jest intensywne udekorowanie wnętrz, jednak za pomocą specyficznego i wyrafinowanego dekoru w postaci szlachetnych materiałów lub ich imitacji. Przepych i elegancja to również istotne elementy, które można dodać do definicji tego stylu. Proporcjonalnie większy jednak nacisk położony jest w kierunku elegancji i moim zdaniem pewnego majestatu formy i przestrzeni. Pozornie to wszystko na temat, jednak pomimo upływu wielu lat nawet wybitni znawcy architektury mają problem aby wymienić dokładne kryteria jakie musi spełniać ten styl aby można mówić, że to rzeczywiście wnętrze stylu art.

Nie sposób podejmować się próby omawiania tego dekoracyjnego stylu bez przynajmniej pobieżnego przybliżenia historii powstania Art deco. Ciekawość tego jak może wyglądać nowoczesność oraz wyobrażanie sobie zaadaptowanych ówczesnych przedmiotów codziennego użytku takich jak meble, biżuteria, rzeźby i architektura zasadniczo miała wpływ na rozwój stylu Art Deco. Pragnienie podkreślenia stylowych i już nieco oklepanych wtedy rozwiązań sztuki secesyjnej (art nouveau) za pomocą geometrii i metalu była w tamtych czasach strzałem w dziesiątkę, która okazała się niezwykle kompatybilna z nastrojami społecznymi poszukiwaniu ideału w nowoczesnej technologii. Co było zupełnie na przekór nieregularnym zdobniczym formom przypisanym do stylu secesyjnego, który był bardziej chaotyczny i wypadkowy.

Fascynacja przeróżnymi kształtami mechanizmów, ich precyzji, prostej geometrii miała pokłosie także w architekturze budynków. Sztandarowym tego przykładem jest wieżowiec Chryslera w Nowym Jorku w USA, zaprojektowany przez William van Alen, Reinhard, Hofmeister & Walquist gdzie łatwo można to zauważyć. Zabawa geometrią tzn. płaszczyzny dekorowane trójkątami, prostokątami oraz wycinkami koła i łukami często była stosowana na meblach, ścianach, tapetach i dekorach.

Nurt Art Deco był pod silnym wpływem ówczesnej sztuki, która obejmowała kubizm, surrealizm i futuryzm. Czerpał również inspirację z epoki nowoczesnej, w tym z pojawienia się elektryczności i rozwoju przemysłu samochodowego i samolotowego. Na świecie styl ten został spopularyzowany przez Exposition Internationale des Arts Decoratifs et Industriels Modernes (Międzynarodową Wystawę Nowoczesnych Sztuk Przemysłowych i Dekoracyjnych), która odbyła się w Paryżu w 1925 roku. Na wystawie tej zaprezentowano meble, biżuterię i projekty architektoniczne, na które duży wpływ miał styl Art Deco. W Polsce także można spotkać przykłady architektury tego stylu, do których można zaliczyć: Muzeum Narodowe, Budynek siedziba Ministerstwa Edukacji oraz mój ulubiony tj. Budynek Banku Gospodarstwa Krajowego.

Udział w tym międzynarodowym wydarzeniu wzięła także Polska(zdobyła na tej wystawie prawie 200 nagród), która tuż pod odzyskaniu niepodległości wystawiła swój pawilon narodowy w stolicy Francji. Fran­cu­ska prasa piała z zachwy­tu, uzna­jąc polski pawi­lon za najlep­szy na całej wysta­wie. „Cechu­je go szla­chet­ny wdzięk połą­czo­ny z prosto­tą” pisa­no w Archi­tek­cie, L’Amo­ur d’Art doda­wał „Sta­no­wi znako­mi­tą jedność i w równie najwięk­szym stop­niu jest polski, nie prze­sta­jąc być nowo­cze­snym”. Czemu o tym piszę, nie jest tak, że w Polsce zamiłowanie do takiej estetyki pojawiło się wyłącznie jako reperkusje nowych nurtów sztuki, które dotarły do Polski z opóźnieniem z zachodu. Z zamiłowaniem więc patrzę jak ten styl odżywa i jak art deco inspiruje na nowo młode pokolenia.

Po pierwsze styl Art Deco można z powodzeniem stosować zarówno w mieszkaniach oraz domach i jest to świetny sposób, aby dodać do architektury wnętrz szczyptę wyrafinowania i ponadczasowej elegancji połączonej z pięknem. Jak każdy styl architektury wnętrz i ten nie jest jednak dla każdego i jest zdecydowanie dedykowany dla ludzi, którzy uwielbiają luksus i elegancję i lubią to pokazać. To odważne kolory i ekspresyjne rozwiązania przestrzenne we wnętrzach, których nie znajdziemy w spokojnych i kojących nerwy dnia codziennego wnętrzach będących oazą spokoju np. w stylu skandynawskim. Fani takich wnętrz uwielbiają styl elegancji i ponadprzeciętnej jakości.

W przypadku stylu art deco musi się dziać i to na bogato.

Niebagatelna jest tutaj kwestia przestrzeni, bowiem ten styl ze względu na swój rozmach i ekspresję wyrazu potrzebuje właśnie przestrzeni. Bez odpowiedniej przestrzeni domu, mieszkania styl ten będzie stłamszony i ściśnięty, który w istocie będzie jedynie jego karykaturą. W związku z tym wnętrza powinny być obszerne a używanie tej stylizacji w niewielkim mieszkaniu poniżej 45m2 to nieporozumienie. Dużo lepiej w takiej sytuacji zastosować spokojniejszy styl wnętrzarski i zmiksować go z elementami stylu art deco, dopasowując estetykę wnętrza do swoich wymagań. Takimi akcentami może być odwołanie się tylko do geometrii i linii np. w meblach lub na tapetach oraz obrazy w formie stylizowanych grafik zawierających charakter stylu art deco.

Oczywiście style można łączyć i przykładowo wprowadzić do spokojnego wnętrza jedynie akcenty przypisane stylistyce art deco, które nam się wyjątkowo podobają. W ten sposób można stworzyć unikatowe bardzo spersonalizowane wnętrze.

Pomimo, że nazwa art deco ma w swojej nazwie deco czyli dekorowanie, nie oznacza to jednak że im więcej dekoracji tym lepiej. Umiar i wyczucie, jeden lepszy jakościowo dekor będzie wyglądał o niebo lepiej niż dziesięć byle jakich dekoracji.  Zaprojektowane wnętrza w stylu art deco wnętrza charakteryzują się wyjątkową dbałością o detale.

Kolejną rzeczą, która wyróżnia styl art deco na tle innych stylów wnętrzarskich jest kwestia budżetu i ” zdetonujmy tą bombę od razu” – Aranżacja wnętrz mieszkań i domów w stylu Art Deco jest ekskluzywna i kosztowana, trzeba się liczyć z dużo większym budżetem niż w przypadku stylu nowoczesnego czy skandynawskiego itp. Co wynika głównie z dużo lepszych jakościowo materiałów i wyposażenia, które bardzo często są wykonywane na indywidualne zamówienie i są określane mianem wyposażenia ekskluzywnego.

Majestatyczne wnętrza stylu art deco urzekają również kolorami, które są mocne, odważne i nasycone, a już szczególnie pochylają się nad kolorami klejnotów takimi jak szmaragdowy, szafirowy, rubinowy. Oczywiście dalej trzeba pamiętać o nadrzędnej zasadzie zachowania spójności np. poprzez powtarzanie schematu kolorystycznego w kolejnych pomieszczeniach w nowy interesujący sposób na innych powierzchniach. Zestaw kolory kontrastowo uzupełnij np. kolor szmaragdowy bielą lub czernią i twórz kontrastujące ze sobą płaszczyzny, które przyciągną wzrok.  Ponadto delikatniejsze aranżacje wnętrz art deco wyróżniają się subtelniejszą kolorystyką co się dobrze sprawdzi w mniejszych pomieszczeniach.

Popularne kolory to czarny, srebrny, złoty, chrom, biały, beżowy, brązowy, żółty, pomarańczowy, różowy, niebieski i zielony. Każdy z tych kolorów może być użyty do stworzenia unikalnej, inspirowanej artdekowską sztuką przestrzeni.

Czarny jest popularnym kolorem, ponieważ daje poczucie luksusu i wyrafinowania. W projektowaniu wnętrz, czarny może być użyty do stworzenia dramatycznego, nowoczesnego wyglądu. Może też być użyty do stworzenia eleganckich, geometrycznych kształtów lub do kontrastu z jasnymi kolorami, takimi jak złoto lub srebro. Generalnie pełni funkcję wybitnie kontrastową.

W ramach stylu art deco srebrny jest kolejnym popularnym kolorem i jest często używany do tworzenia efektownego, klasycznego wyglądu. Może być używany, aby dodać odrobinę blasku do pokoju lub stworzyć nowoczesny, monochromatyczny wygląd.

Art deco świetnie wykorzystuje także złoty kolor, aby stworzyć luksusową atmosferę. Złoto może być używane, aby dodać odrobinę blasku do pokoju lub stworzyć uderzający kontrast z czernią lub bielą.

Art deco wykorzystuje także chrom i jest często używany do tworzenia nowoczesnego, przemysłowego wyglądu. Można go użyć, aby dodać odrobinę blasku do pokoju lub stworzyć elegancki, minimalistyczny wygląd.

Biały jest więc trochę takim “bezpiecznikiem” kiedy jest za dużo elementów znacznie zmiękcza wnętrze. Jest często używany do tworzenia lekkiej, zwiewnej atmosfery. Biel, szarość, beż, brąz i czerń to lubiane przez ten nurt barwy, które w połączeniu ze złotem mogą dać bardzo subtelny efekt art deco.

Biały może być używany do tworzenia ostrych, czystych linii lub do kontrastu z odważnymi kolorami, takimi jak różowy lub pomarańczowy. Beżowy, brązowy i żółty są także popularnymi kolorami i mogą być używane do tworzenia zapraszającej, ciepłej atmosfery. Pomarańczowy, różowy i niebieski są także dość powszechnie używanymi kolorami i mogą tworzyć żywą, energiczną atmosferę.

Wykorzystaj geometryczne kształty i wzory w swoim wnętrzu. Tutaj nie ma kwiatów i liści oraz organicznych miękkich linii tylko odważne geometryczne mocne kształty i linie. Wynika to trochę z mentalności tamtego okresu i oswajania świata za pomocą technologii i linii prostej oraz geometrii, które były synonimem nowoczesności. Kwadraty, koła, łuki, trójkąty, które są istotnymi elementami tego stylu narodziły się pod silnym wpływem kubizmu, który można zobaczyć np. na obrazach twórcy tego geometrycznego stylu Pablo Picasso. Rozważ użycie tapety z geometrycznymi liniami i wzorami i pobaw się geometrią.

Włącz sztukę i rzeźby, które nawiązują do epoki tego stylu. Poszukaj elementów, które zawierają geometryczne kształty, kanciaste linie i odważne kolory. Wybierz oprawy oświetleniowe współgrające z założeniami i stylizacją stylu dekoracyjnego. Poszukaj opraw oświetleniowych, które charakteryzują się geometrycznymi kształtami i odważnymi kolorami. Dodaj teksturę i wzór za pomocą tapet i tekstyliów. Tapety i tekstylia to świetny sposób na dodanie tekstury i wzoru do każdego pomieszczenia.

Kolejnym elementem tego stylu jest wyjątkowe traktowanie symetrii. Najprościej wyobrazić to sobie przekrajając pomieszczenie na dwie części. Po jednej i po drugiej stronie przestrzeń powinna być wypełniona mniej więcej z podobną intensywnością, mam tu na myśli tworzenie symetrii za pomocą asymetrii. Dwie połówki pomieszczenia powinny się uzupełniać i być wyważone – tworzyć spójną kompozycję i balans we wnętrzu.

Niekoniecznie musi to oznaczać dosłowne odbicie lustrzane chociaż i takie aranżowanie w tym stylu także jest obecne. Jako przykład niech posłuży aranżacja ekskluzywnej łazienki jednego z projektów Mirage Studio, w którym wyraźnie podkreślona jest dostojność wnętrza właśnie za pomocą symetrii.

Uważam, że skupienie się na tej symetrii może być naprawdę kluczowe w stylu Art deco, dodatkowo bardzo dobrze jest znaleźć we wnętrzu tzw. punkt centralny lub punk środka ciężkości całej kompozycji, który spowoduje jeszcze lepszy odbiór całej przestrzeni wywołując często efekt gęsiej skórki. Warto podkreślić, że luksusowy styl art deco i stosowana symetria w aranżacjach nigdy nie jest nudna bo jest zbudowana z wielu elementów, materiałów, kształtów i kolorów.

O ile w przypadku stylów np. boho i prowansalskiego dość powszechne celowo postarzonych meble Art deco znacząco odbiegają od tego schematu. Meble powinny być ponadprzeciętnej jakości, która jest zauważalna. Nie koniecznie muszą to być meble wykonane z litego drewna i z reguły wystarczy fornirowanie powierzchni naturalnymi drewnianymi okleinami z wyraźnym usłojeniem geometrią, lakierowane na wysoki połysk. Dobrym pomysłem jest poszukiwanie mebli, które mają wyraźnie pokreśloną symetrię i geometrię kształtu za pomocą linii, która może być także linią krzywą.

Popularne meble obejmują stoły jadalne, krzesła, stoliki kawowe, stoliki boczne, komody i inne.

Oczywiście w piwnicy czy strychu u dziadka czy babci mogą znajdować się skarby, które warto odnowić i tchnąć w takie meble nowe życie, często takie meble są wykonane z litego drewna. Takie meble są już zazwyczaj zabytkowe i doskonale mogą sprawdzić się w artdecowskich wnętrzach. Dużo gotowych mebli współczesnych inspiruje się Art deco i można je zakupić lub wykonać na zamówienie według własnych wytycznych.  Oprócz mebli szeroką paletę dodatków art deco uzupełnia również wymyślne oświetlenie.

Oświetlenie jest niezbędne w każdym projekcie wnętrza, a styl Art Deco nie jest wyjątkiem. Bardzo często lampy prezentujące styl art deco prezentują się prawie jak piękna dekoracyjna biżuteria, która jest wręcz pałacowa.

Aby osiągnąć oczekiwaną estetykę art deco za pomocą oświetlenia, wskazane jest odważne podejście i wybieranie dużych i mocnych opraw.

Wybierając oprawy oświetleniowe do wnętrza inspirowanego stylem Art Deco, szukaj opraw, które charakteryzują się geometrycznymi kształtami i odważnymi kolorami. Popularne oprawy oświetleniowe w stylu Art Deco to żyrandole, kinkiety, lampy wiszące i lampy stołowe.

Ostatnim krokiem aranżacji wnętrz w stylu Art Deco jest dodanie elementów wyrafinowanych materiałów wykończeniowych. Surowce i materiały stosowane w aranżacjach art deco prezentują najwyższą jakość.

Bardzo popularnym elementem wykończenia jest kamień naturalny w wysokim połysku od jasnych kamieni typu wapienie, trawertyn, marmur onyks po ciemniejsze kamienie . Generalnie materiały wykończeniowe są lepszej jakości, bardzo dobrze jest też wprowadzić do wnętrza tapety lub okładziny ścienne z geometrycznymi wzorami, mogą to być przeróżne motywy ważne aby były wystylizowane za pomocą geometrii i linii. Okres świetności tego stylu był wypełniony ponadprzeciętną sztuką, którą warto wypełniać wnętrza, są to rzeźby, dekoracyjne elementy wyposażenia, klamki itp.  Nieodzownym dodatkiem uzupełniającym luksusowy charakter aranżacji jest lustro art deco.

Chociaż art deco to bez wątpienia ponadczasowy i wyrafinowany styl projektowania, który niestety(piszę to z przykrością, bo osobiście uwielbiam ten styl) jednak nie nadaje się do każdego wnętrza. Szczególnie małe pomieszczenia nie współgrają z jego rozbudowanym dekorem i rozmachem. W niewielkim mieszkaniu, czy domu lepiej jest zastosować alternatywną stylizację, które nie będzie się narzucać i przytłaczać. Zawsze można zastosować eklektyczną aranżację, w której można zastosować jedynie odrobinę stylu Art deco – tak też można zaadoptować wnętrze. Ponadto projektowanie wnętrz w tym dokładnie stylu nawet w jego nowoczesnej współczesnej odsłonie jest dedykowane raczej do wyższych pomieszczeń, powyżej 2,60 cm. (im więcej tym lepiej).

Za to w większych wnętrzach typu duży dom czy mieszkanie czyli stylizacjach art deco w rozbudowanej skali rozpościera swoje skrzydła. Mieszkanie art deco na pewno zmieni się wtedy w 100% w apartament a dom wyrafinowaną nasyconą elegancją enklawą.

Ekspresja, mocne kolory wyraziste formy, kontrasty, odważne kompozycje przestrzenne, majestat i luksusowe materiały to bez wątpienia elementy, które zauważysz po zaaranżowaniu wnętrz w tym pięknym stylu.

Dekorowanie materiałami z wyższej półki to oczywiście zdecydowanie lepsza jakość i wygląd oraz także zdecydowanie większy koszt. Warto o tym pamiętać, szczególnie kiedy rozważasz aranżację większej przestrzeni. Na pewno zaktualizuj w tym wypadku swój budżet, bo jest to styl zdecydowanie ekskluzywny.